Sự bùng nổ số lượng sinh viên du học là một trong những đặc điểm nổi bật của giáo dục đại học trên thế giới từ khoảng cuối những năm 1990 đến nay. Tất nhiên, khi nhìn lại lịch sử, việc một sinh viên chọn đi học ở một nước khác không phải là hiếm. Từ khoảng những năm 1950, thời kỳ bắt đầu chiến tranh lạnh, nhiều nước phát triển vẫn thường tài trợ các suất học bổng cho sinh viên tại các nước trong liên minh của mình nhằm duy trì mối quan hệ chính trị.
Cho đến cuối những năm 1990 đầu 2000, làn sóng du học sinh mới thực sự tăng mạnh. Các nước phát triển vẫn là điểm đến ưa thích và nguồn du học sinh chủ yếu từ các nước đang phát triển. Ở thời kỳ này, hai động lực chính của các nước “nhận sinh viên” bao gồm: (i) nguồn thu tài chính, và (ii) thu hút chất xám.
Ở chiều ngược lại, sinh viên từ các nước đang phát triển mong muốn đi du học vì một số lý do chính sau đây: (i) không thỏa mãn với chất lượng giáo dục đại học trong nước, (ii) mong muốn tìm kiếm công việc tốt sau tốt nghiệp, (iii) ý định nhập cư. Với lợi thế tiếng Anh, Anh, Mỹ, Úc, Canada là các nước “nhận sinh viên lớn nhất”, sau đó có thể kể đến các nước phát triển khác như Đức, Pháp, Ý, Nhật Bản.
Nhưng khoảng từ năm 2010 trở lại đây, thị trường du học chứng kiến sự trỗi dậy của các nước và vùng lãnh thổ thuộc khu vực châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Singapore, Malaysia trong việc thu hút sinh viên quốc tế. Cùng với Nhật Bản, vốn đã luôn có một lượng sinh viên quốc tế ổn định, các nước và vùng lãnh thổ này đã “làm nóng” thị trường du học, cạnh tranh trực tiếp với các nước nhận du học sinh truyền thống tại phương Tây.
Số lượng sinh viên quốc tế và tốc độ tăng trưởng tại các nước Đông Á và Đông Nam Á giai đoạn 2010-2017. Nguồn: Nhóm nghiên cứu tổng hợp từ dữ liệu của UNESCO |
Trong biểu đồ trên, ta có thể thấy số lượng và tốc độ tăng trưởng của sinh viên tại các nước Đông Á và Đông Nam Á những năm gần đây (trên nền số liệu của UNESCO tính tới năm 2017 và chưa có số liệu mới từ tổ chức này). Các cột màu cam đậm thể hiện số lượng sinh viên quốc tế tại khu vực này (tăng từ trên 400.000 người năm 2010 lên hơn 600.000 năm 2017).
Về tốc độ tăng trưởng, chỉ trừ năm 2011-2012, hầu như năm nào số lượng sinh viên quốc tế tại khu vực này cũng tăng 4-10%. Đến năm 2017, cứ 100 sinh viên đi du học lại có 12 người chọn các nước Đông Á và Đông Nam Á là điểm đến. Khu vực này thực sự đã trở thành một trung tâm mới của sinh viên quốc tế, cạnh tranh trực tiếp với các nước Âu Mỹ.
COVID-19 và ảnh hưởng của nó với thị trường du học
Cuối tháng 3-2020, trong một hội nghị trực tuyến của các chuyên gia hàng đầu về giáo dục đại học quốc tế, GS Simon Marginson từ Trung tâm Nghiên cứu giáo dục toàn cầu đã đưa ra một dự báo làm nhiều người phải “rầu lòng”: phải mất khoảng 5 năm nữa may ra thị trường du học mới trở lại bình thường.
Còn trong một cuộc họp báo mới đây, Julie Bishop, chủ tịch Đại học Quốc gia Úc, dự tính trường của bà sẽ mất khoảng 40% doanh thu trong năm học tới.
Tuy vậy, theo nhận định của giới chuyên gia, những trường hợp như Đại học Quốc gia Úc hay một số đại học nghiên cứu khác vẫn được coi là may mắn bởi họ có thể dùng nhiều nguồn thu khác để bù đắp. Với nhiều trường có thiên hướng giảng dạy khác, tình hình sẽ nguy cấp hơn nhiều vì các trường này phụ thuộc quá nhiều vào nguồn học phí, đặc biệt của sinh viên quốc tế.
Một số nhận định bi quan còn dự báo thậm chí sẽ có không ít trường đại học tại các nước có truyền thống nhận sinh viên quốc tế còn phải đóng cửa.
Một khảo sát định kỳ của Tổ chức Studyportals (Hà Lan) hôm 14-4 cho biết trong số 850 sinh viên có dự định đi du học, 40% hiện đang có ý định thay đổi dự định của mình vì COVID-19. Con số này thực tế đã tăng 9% so với con số tương ứng được công bố vào cuối tháng 3: khi đó chỉ 31% số người được hỏi có ý định thay đổi quyết định du học của mình.
Nếu những con số về số lượng sinh viên dự kiến thay đổi kế hoạch du học như trên là đúng thì những sinh viên này sẽ làm gì thay thế? Và những tín hiệu này có khiến bức tranh du học toàn một màu bi quan?
Trật tự mới và cơ hội cho Châu Á?
COVID-19 rõ ràng ảnh hưởng đến thị trường du học nói chung. Nhưng nhìn kỹ sẽ thấy mức độ ảnh hưởng là khác biệt giữa các nước với nhau. Tới cuối tháng 4-2020, dịch bệnh vẫn đang lan rộng tại Mỹ và châu Âu, tình hình đỡ hơn chút ít tại châu Úc.
Tình hình châu Á khả quan hơn nhiều tại các nước có nhiều sinh viên quốc tế . Tại Đài Loan, thậm chí mọi việc vẫn diễn ra tương đối bình thường, các trường học chỉ đóng cửa vài tuần và nhanh chóng trở lại hoạt động hồi tháng 3.
Hãy thử tưởng tượng đến tháng 9 năm nay (thời điểm khai giảng học kỳ thu) hoặc tháng 2-2021 (thời điểm khai giảng học kỳ xuân), nếu như tại châu Âu COVID-19 vẫn dai dẳng, còn châu Á tiếp tục được kiểm soát ổn định như hiện nay, điều gì sẽ xảy ra?
Và nếu tỉ lệ 40% sinh viên dự kiến thay đổi kế hoạch du học như trong khảo sát của Studyportals kể trên là đúng với toàn bộ sinh viên dự định đi du học trên toàn thế giới, họ sẽ làm gì tiếp theo? Một số có thể sẽ quyết định không đi du học nữa (vì bố mẹ bị giảm thu nhập, không còn khả năng tài chính). Nhưng một phần còn lại vẫn muốn du học: họ sẽ chọn các nước Âu Mỹ – nơi còn đang ngổn ngang vì COVID-19 hay châu Á – nơi có hệ số an toàn cao hơn trong khi chi phí đỡ tốn kém hơn?
Tất nhiên đây chỉ là các giả định, khi mà dịch bệnh có khả năng thay đổi khôn lường và luôn cần chuẩn bị cho mọi tình huống xấu cũng như tốt. Song các nước châu Á đang có một cơ hội tuyệt vời để thay đổi trật tự trong cuộc cạnh tranh toàn cầu về du học.
Trong tương lai ngắn hạn, mặc dù số lượng sinh viên quốc tế đến châu Á có thể giảm xuống vì chịu hậu quả chung của COVID-19 nhưng nếu xét theo tổng thể “miếng bánh thị trường”, châu Á hoàn toàn có thể mở rộng ảnh hưởng của mình. Như đã nêu ở trên, thời điểm năm 2017 cứ 100 sinh viên đi du học đã có 12 sẽ chọn đến châu Á. Trong một vài năm tới, con số này có thể tăng lên 15, 20, thậm chí 25?
Trung Quốc mặc dù là quốc gia bị ảnh hưởng đầu tiên của dịch covid-19 nhưng cũng là nước đầu tiên vực dậy mạnh mẽ nền kinh tế và thiết lập lại trạng thái bình thường một cách nhanh chóng nhất. Với lợi thế những năm gần đây, nền kinh tế Trung Quốc phát triển thần tốc, vị thế quốc tế ngày càng nâng cao, từ đó đã thu hút ngày càng nhiều các bạn trẻ nước ngoài đến Trung Quốc du học. Hiện nay, có 77 nghìn lưu học sinh tại Trung Quốc, trong đó trên 90% là tự bỏ tiền học. Du học sinh chủ yếu đến từ hơn 170 nước và khu vực như Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Việt Nam, Indonesia, Thái Lan, Đức, Nga, Pháp và Úc.
Trên thực tế, điểm đến du học này đang ngày càng phổ biến với sinh viên nước ngoài thông qua loạt khóa học được giảng dạy bằng tiếng Anh và các chương trình hợp tác với các đối tác đến từ 70 quốc gia trên thế giới – điều này có thể khẳng định chất lượng giáo dục của Trung Quốc được công nhận rộng rãi bởi các đối tác quốc tế. Thêm vào đó, chính phủ cũng tham gia vào quản lý các trường Trung Quốc với mong muốn áp dụng tiêu chuẩn giáo dục chất lượng trên khắp lãnh thổ. Không cần biết bạn sẽ học ở đâu tại Trung Quốc, bạn có thể chắc chắn rằng mình sẽ luôn được học trong một nền giáo dục hàng đầu.
Và còn có rất nhiều điều thú vị về bức tranh du học Trung Quốc mà chúng tôi muốn chia sẻ với các bạn.
Liên hệ Hotline cho chuyên viên tư vấn du học Trung Quốc tại công ty du học Vinahure để được tư vấn cụ thể:
HN: 024.3282.8888 / 08.4488.0000
Công ty tư vấn du học Vinahure chúng tôi với nhiều năm tư vấn và hỗ trợ học sinh hoàn thiện hồ sơ xin học bổng, đặc biệt là du học Trung Quốc. Các bạn và các vị phụ huynh hãy yên tâm gửi gắm niềm tin và ước mơ du học của mình cho chúng tôi. Với đội ngũ tư vấn viên và nhân viên xử lí hồ sơ dạy dạn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ tư vấn một cách nhiệt tình và tận tâm để các vị phụ huynh và các em học sinh có thể chọn được chương trình học phù hợp nhất, cũng như xử lí hồ sơ một cách nhanh gọn và đạt tỉ lệ thành công cao nhất. Vinahure cũng là đại diện tuyển sinh chính thức của hầu hết các trường Đại học, Học viện hàng đầu tại Trung Quốc: đại học Khoa học Điện tử Quế Lâm, đại học sư phạm Vân Nam, đại học Kinh tế và Tài chính Nam Kinh, Học viện Hồng Hà,…
- Địa chỉ văn phòng Hà Nội: 176 đường Láng, p.Thịnh Quang, quận Đống Đa, Hà Nội
- Địa chỉ văn phòng Hồ Chí Minh: số 344 Nguyễn Trọng Tuyển, p.2, q.Tân Bình, HCM
- Địa chỉ văn phòng Đà Nẵng: Tòa nhà PVcombank, Lô A2.1, Đường 30/4, Phường Hòa Cường Bắc, Quận Hải Châu, TP Đà Nẵng
Trả lời